قطع عضو در دیابت
بیماران دیابتی به دلیل اختلال در متابولیسم قند و مشکالتی که باعث آسی ب به عروق و اعصاب میشوند، ممکن است در معرض
خطر قرار گی رند که باعث نیاز به برداشتن عضو شود. این مسئله بسیار جدی است و نیازمند بررسی دقی ق توسط پزشکان متخصص
میباشد.
اگر بیمار دیابتی با مشکالتی مانند عفونت داخلی، زخم بستر، عفونت عضالنی یا استخوانی، اختالالت گردش خون، نارسایی قلبی
و… مواجه شده و بعد از بررسی های الزم توسط پزشکان تصمیم گرفته شود که قطع عضو اجتناب ناپذیر است، باید برای حفظ
سالمت بیمار، همه تالشها برای کاهش خطرات جانبی قطع عضو صورت گیرد.
در این موارد، پزشک معالج با توجه به وضعیت بیمار و نیازهای او، انواع روشهای قطع عضو را بررسی می کند و تصمیم گیری
در این زمینه را انجام میدهد. این روشها ممکن است شامل عمل جراحی باز، جراحی بسته، جراحی لیزر، جراحی انحاللی،
جراحی با استفاده از روبات و… باشد.
پس از قطع عضو، باید مراقبت های الزم برای جلوگیری از عفونتها و پیشگیری از بروز مشکالت جانبی مانند زخمهای خونریزی،
التهاب و عفونت انجام شود. همچنین، باید برای کنترل دیابت و کاهش خطرات جانبی آن، بیمار مراقبت و داروهای خود را به شیوه
صحیح و با رعایت توصیههای پزشک معالج پیش ببرد.
دلیل قطع عضو در دیابت
قطع عضو در بیماران دیابتی اغلب به دلیل مشکالت عروقی و عصبی است که با این بیماری همراه هستند. بیماران دیابتی در
معرض خطر بیشتری برای آسیب به عروق و اعصاب قرار دارند، به خصوص اگر کنترل قند خون نادرست باشد.
اختالالت عروقی و عصبی میتواند منجر به زخمهای بستر، عفونتهای داخلی و خارجی، ناتوانی در حرکت و تحرک، درد و تورم
عضالنی و استخوانی و سایر مشکالت بسیار جدی شود. در صورتی که این مشکالت بسیار شدید باشند و مورد توجه پزشکان باشند،
قطع عضو ممکن است به عنوان یک راه حل ضروری برای حفظ سالمت بیمار مطرح شود.
در برخی موارد، عضو قطع شده ممکن است به دلیل عفونت، زخمهای بستر، ناتوانی و سایر مشکالت قبل و بعد از عمل، به عنوان
یک ریسک بالقوه برای سالمتی بیمار به شمار رود و باید مراقبتهای ویژهای انجام شود. به هر حال، تصمیم برای قطع عضو
همیشه باید توسط پزشک متخصص گرفته شود و باید با در نظر گرفتن وضعیت بیمار و خطرات جانبی، بهترین راهکار برای حفظ
سالمتی و کیفیت زندگی او انتخاب شود.
پیامد های قطع عضو در دیابت
قطع عضو در بیماران دیابتی ممکن است پیامدهای جدی و گاهی ناپایدار یهای جانبی داشته باشد. پیامدهای متداول شامل موارد زیر
است:
عفونت: بیماران دیابتی برای عفونت های بستری و بیماریهای مرتبط با قطع عضو، خطر بیشتری دارند. در صورتی که عفونت از
قطع عضو باشد، ممکن است به عنوان عامل بیماریزا و موجبات بروز عفونتهای مزمن باشد.
ناتوانی: قطع عضو ممکن است منجر به ناتوانی جزئی یا کامل در حرکت و تحرک بیمار شود، که در نتیجه ممکن است به مشکالت
اجتماعی، اضطراب و افسردگی بیمار منجر شود.
مشکالت عصبی: در مواردی، عمل جراحی بر روی اعصاب و بافتها ی اطراف ممکن است باعث آسیب به عصبهای مجاور
شود، که ممکن است به مشکالت عصبی مانند درد مزمن، تحریک عصبی و گیجی منجر شود.
مشکالت عروقی: قطع عضو ممکن است باعث کاهش خونرسانی به اطراف قطع شده و بافتهای دیگر شود که در نتیجه ممکن است
به مشکالت عروقی مانند تورم، درد و زخم های بستر منجر شود.
تغییرات شخصیتی: در بعضی موارد، بیماران پس از قطع عضو تغییرات شخصیتی، افسردگی، اضطراب و خودکشی را تجربه
کردهاند.
به هر حال، پیامدهای قطع عضو بیشتر به ویژگی های بیمار، نوع عضو قطع شده و روش عمل جراحی بستگی دارد.
پیشگیری قطع عضو در دیابت
برای پیشگیری از قطع عضو در بیماران دیابتی، میتوان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
مراقبت از پاها: مراقبت دقیق از پاها با شستشو و ماساژ روزانه، استفاده از کفشهای مناسب، برش ناخنها و انجام آزمایشات پایه
مانند اندازهگیری فشار خون، پالس و نبض، برای پیشگیری از بروز زخم پا و عفونت، بسیار مهم است.
مراجعه به پزشک: بیماران دیابتی باید به صورت منظم پزشک خود را مالقات کنند تا از وضعیت خود آگاه شوند و هر گونه تغییر
در وضعیت سالمت خود را به پزشک خود گزارش دهند.
مراقبت از دندانها: مراقبت دندانها با شستشوی دهان، فرشته دندانی و مراجعه به دندانپزشک برای انجام عمل پاکسازی دندانها و
درمان عفونت دهان، میتواند به پیشگی ری از عفونت های دندان و دهان کمک کند.
کنترل قند خون: کنترل قند خون به صورت منظم با استفاده از داروها، تغذیه مناسب و فعالیت جسمانی، میتواند به کاهش خطر قطع
عضو در بیماران دیابتی کمک کند.
رعایت نکات بهداشتی: رعایت نکات بهداشتی مانند شستشوی دستها، استفاده از کیسههای آشغال مناسب برای دفع زباله و مراقبت
از غذا و شراب، نقش مهمی در پیشگیری از بیماری ها و عفونتها دارند .
به عالوه بیماران دیابتی باید در صورت بروز هرگونه عالئمی مانند درد، تورم، تغییر در رنگ و یا حس بد در قسمتهای مختلف
بدن خود، به صورت سریع به پزشک خود مراجعه کنند. این عالئم ممکن است نشانههای بروز عفونت یا توانایی ناکافی در جریان
خونرسانی به عضو مورد نظر باشند و اگر به موقع تشخیص داده نشوند، ممکن است منجر به قطع عضو شوند. بنابراین، در
صورت بروز هرگونه عالئم نامطلوب، بیماران دیابتی باید به سرعت اقدام به مراجعه به پزشک خود و اطالع رسانی از وضعیت
خود کنند.
پانسمان های مناسب قطع عضو
نوع پانسمان مناسب برای قطع عضو، بستگی به نوع و شدت قطع دارد. در اینجا چند نوع پانسمان را برای موارد مختلف قطع عضو
ذکر میکنیم:
قطعات کوچک: برای قطعات کوچک و سطحی، پانسمانهای ضد آب و خشک کننده مناسب هستند. پانسمانهای چسبنده و مخصوص
زخم های کوچک نیز می توانند برای محافظت از قطع عضو مورد استفاده قرار بگی رند.
قطعات عمیق: در صورتی که قطع عضو عمیق و جراحی برای جمع شدن آن نیاز است، پانسمانهایی با قابلیت جذب باال و دارای
الیه های چندگانه میتوانند بهترین گزینه باشند. این پانسمانها باید توسط پزشک یا پرستار متخصص نصب شوند.
قطعات خطرناک: در صورت قطع عضو خطرناک مانند قطعات مغزی، پانسمانهایی با خصوصیات خاص مورد نیاز است. این
پانسمانها باید توسط پزشک معالج مورد استفاده قرار گیرند.
در هر صورت، پانسمان مناسب باید به صورت شخصی سازی شده و با توجه به شرایط و نوع قطع عضو تعیین شود. همچنین، باید
هرگز خودسرانه از پانسمان استفاده نکرده و بهتر است این کار را توسط پزشک یا پرستار متخصص انجام داد.